de vijf minuten van P

P kent de Holterberg als zijn broekzak. Lange tijd zwierf hij iedere avond uren over de hei om lekker buiten te zijn, na te denken en aan zijn conditie te werken. In die periode heeft hij alle paden, sluiproutes en weggetjes wel gehad. Dat was voor mijn tijd.

Als we er nu samen op uit gaan is hij meestal, of beter gezegd altijd, degene die de route kiest. Ik vind het prima want ik zou continu op een kaart moeten kijken. Van te voren spreken we af hoe lang we ongeveer willen lopen en of we een rustige of pittige wandeling willen. De rustige wandelingen van een uur of anderhalf zijn geen probleem.
Als we voor een lange en pittige variant gaan zijn de eerste 3 uur ook geen probleem. Daarna komen we meestal op een punt waarop P vraagt: wil je de lange of de minder lange route terug? Afhankelijk van de staat van de benen kiezen we een optie. Maar die terugweg blijkt toch vaak anders dan P het in zijn hoofd heeft. De afslag die hij verwacht blijft uit, het pad leidt ergens anders heen, er staat ineens een bankje dat hij niet herkent of we komen een doorgaande weg tegen die er niet hoort te liggen. Op de nieuwe ijkpunten kan P zich meestal wel oriënteren, of hij doet heel goed alsof om mij gerust te stellen.

na de vijf minuutjes...

En dan komt onherroepelijk het moment waarop P zegt: 'vanaf nu is het nog maar 5 minuutjes'. Meestal lopen we dan nog wel een half uur of uur voordat we er echt zijn. Die vijf minuten kloppen zeker maar daarna komen er nog vijf en nog eens vijf en nog een keer vijf.
Laatst wilden we een stuk afsnijden zodat de laatste vijf minuten eerder zouden komen. We zwoegden door de kniehoge struiken, door bosbessen, over takken en bomen, door de bramen en hei op zoek naar een pad dat hier zeker ergens moest liggen. Op de vraag: 'gaat het nog?' was mijn antwoord: 'maakt 't uit?'. Ik heb als klein kind al geleerd dat het geen zin heeft om op een pol gras te gaan zitten en te zeggen dat je niet meer verder loopt.
Gelukkig P brengt ons altijd weer terug naar het beginpunt en na zijn opmerking over de vijf minuutjes houd ik me tegenwoordig wijselijk stil en denk: 'eerst zien, dan geloven'.

pinksterontbijt op de hei

Op pinkstermorgen zijn we tegen negenen de hei op gegaan. Het was nog redelijk koel maar boven de Holterberg hing de zinderende belofte van een hete dag. Als je de wereld nog zo stil verwacht valt het vrolijke zingen van de vogels nog meer op. Na een tijd flink doorstappen vonden we een mooi plekje voor het ontbijt. We hebben we ons kleedje uitgespreid en heerlijk ontbeten met sap, meloen, thee, versgebakken broodjes en een eitje. Het mooie uitzicht over de hei werd nog eens muzikaal onderstreept vanuit de struik naast ons waar talloze bezige bijen aan het zoemen waren. Het uitzicht achter de bank was een stuk minder mooi. Het is onvoorstelbaar hoeveel troep mensen achter laten; flesjes, papier, plastic, noem maar op. Na onze pitstop zijn we weer op pad gegaan. De zon werd heet en fel waardoor het bos een welkome afwisseling werd. Wandelingen als deze zijn voor ons de perfecte inspiratiebron voor nieuwe ondernemingen. Ook al lopen we te zweten, voelt de een een blaartje en gaan de benen al pijn doen, ondertussen plannen we van alles.
Van een bivaktocht met een leuk aantal kilometers voor het volgende weekend tot aan de invulling van de zomervakantie. Als we na uren zwerven over de hei en door het bos terug zijn hebben we heel wat nieuwe plannen op het programma staan.

koukleum

Ik ben een echte koukleum. Mensen geloven dat niet want ik ben jarenlang skilerares geweest en hoe kun je nou een koukleum zijn als je de hele dag in de sneeuw staat? De extreem koude dagen op de berg vond ik ook niet leuk. Er was eens zo'n koude week dat ik na iedere les van de berg rolde en anderhalf uur in een heet bad probeerde weer mens te worden. Behalve mijn leerlingen heeft niemand mij die week gezien. Of omdat ik eruit zag als een Michelin mannetje met zes mutsen op of omdat ik de rest van de dag niet meer op straat kwam omdat ik in bad lag of op de kachel zat. Voor de rest paste die baan prima bij mij, qua temperaturen dan. Want zodra je je kunt kleden op de temperatuur vind ik alles best. Dus als je weet dat het koud wordt dan kun je daar rekening mee houden. Idem dito met hitte. Wat dat betreft zijn de Oostenrijkse winters perfect en viel mijn koukleumerigheid niet zo op.
Sinds P in mijn leven is kampeer ik weer veel. En dan niet alleen in de zomer bij nachttemperaturen van plus twintig maar ook in het voor- en najaar. Wakker worden in een tent die strak staat van bevroren condens komt dus voor. Onze ambities gaan nog verder richting winter kamperen maar dat is tot nu toe nog niet gelukt. We hebben afgelopen winter wel een nachtje buiten doorgebracht maar toen konden we niet echt van winterweer en wintersfeer spreken.
Voor mij hoorden koude nachten bij kamperen, zeker in de bergen tijdens trektochten op hoogte. Ik heb me daar al heel lang geleden bij neergelegd. P niet. P heeft de taak op zich genomen om mij warm te krijgen 's nachts. Nee, niet op die manier want dat is te krap in een mummie slaapzak en dan krijg je er toch koude billen van. Maar wel op de manier van het materiaal: dat hij de beste uitrusting voor me wil. Dat is natuurlijk ook heel romantisch. Inmiddels is mijn gehele slaapuitrusting vervangen. Mijn praktische spartaanse Karriematje van 25 jaar oud is ingewisseld voor een, in mijn ogen, super-de-luxe Exped downmat. Het lijkt wel of die mat warmte afgeeft! En voor mijn gekoesterde slaapzak (die op papier echt warm zou zijn) is een Marmot mummie in de plaats gekomen. Het gewicht van mijn uitrusting is hierdoor wel toegenomen maar dat kan ik weer compenseren met het gewicht dat ik uitspaar aan wollen ondergoed, dikke vesten en een fleece deken. En ondertussen heb ik het dus warm 's nachts. Voor het eerst sinds ik mij kan heugen heb ik mijn slaapsokken uitgedaan en de slaapzak een stuk open geritst omdat het zo gruwelijk heet was daarbinnen.
Met alle dank aan mijn lief P natuurlijk!

En dan nu maar even ongegeneerd reclame maken:
Exped downmat
Marmot Teton slaapzak  (maar dan in een andere kleur)

klimmen met kinderen

Klimmen met kinderen is leuk.
Klimmen met kinderen is ook lastig.
Klimmen met kinderen is gewoon anders dan klimmen met z'n tweeën.
Klimmen is een sport is waarbij je veel geduld moet hebben, dat is wel eens lastig voor kinderen. We zijn met z'n vieren en er kan er maar één klimmen. Als juist die ene ook nog wat extra tijd nodig heeft i.v.m. voorklimmen of angst of omdat het een lastige route is...tja, dan duurt het wel even. Natuurlijk zijn R&B schatjes en wachten ze echt geduldig op hun beurt maar het duurt wel lang voor ze. Helaas zijn ze nog te jong om samen aan de slag te gaan. Hoewel ze veel kunnen en snappen is het voor ons 'nicht im Frage' om ze de verantwoordelijkheid over elkaar te geven. Wat dat betreft moeten ze nog een paar jaar wachten. Nintendo's meenemen naar de rots druist finaal tegen mijn principes in. Dus blijft het voorlopig bij geduld hebben, een boek of een bal en iets lekkers meenemen en kijken naar degene die wel klimt.
Het leuke van klimmen met R&B is om te zien hoe ze zich bewegen over de rots. We hebben voor het eerste met ze geklommen toen R 9 jaar en B 6 jaar oud was. B werd niet gehinderd door enige kennis of angsten, hij zette zijn nagels in de rots en klom daar omhoog waar wij zeiden dat de route was. R was duidelijk ouder en dacht meer na. Je zag de spanning in zijn lijfje maar hij wilde zo graag over die rots omhoog komen. Nu twee jaar ouder en met meer ervaring is het leuk de verschillen te zien. R zal hoe dat ook boven komen en hij heeft zichzelf aangeleerd om niet alleen boven zich te zoeken naar grepen maar ook opzij. Hij hangt af en toe dwars over de rots, duwt zich zijdelings op en bevindt zich in posities waarvan je je als toeschouwer afvraagt hoe je er uit kunt komen, laat staan hoe je daardoor naar boven kunt komen. Maar R is een doorbijter geworden en hij komt boven; op wat voor manier dan ook! Zijn kleine broer B heeft intussen de kikvors-move uitgevonden. Hij gaat aan zijn handen hangen en loopt mijn zijn voeten omhoog tot zijn knieën bijna naast zijn handen zijn. Pas dan ziet hij wel waar hij zijn handen naar toe kan verplaatsen. Het grappige is dat hij zijn voeten gewoon daar neerzet waar hij ze  hebben wil, ongeacht of er een treetje is of niet.
R&B zijn goed bezig met de veiligheid en nemen daarin onze aanwijzingen serieus. Ze spreken elkaar zelfs aan op het dragen van de helm. Inmiddels kunnen ze zichzelf abseilen als de besten, ook over overhang! De afgelopen minivakantie hebben ze na geklommen, wat inhoud dat ze de setjes mogen verzamelen. Als ze dan beneden komen is hun klimgordel zwaar van het materiaal en rinkelt als die van een echte bergbeklimmer. Stoer!!

blote voeten in het gras

Pasen dit jaar was te koud en in het water gevallen. Dus zouden we het met Hemelvaart nog een keer proberen. De weersverwachtingen waren niet goed: donderdags droog maar daarna drie dagen regen. Tegen beter weten in zijn we toch in de auto naar België gestapt. We wilden gewoon weg en de kinderen trouwens ook. Vroeg op pad dus en om 11.15 stonden we al aan de rots van Durnal. Wat een heerlijk zonnetje bleek daar te schijnen. En wat een heerlijke klimdag werd het. Natuurlijk hebben we 's avonds onze nieuwe traditie, Vlaamse Frieten op de eerste dag, in ere gehouden.
Angstvallig gingen we donderdag avond ons bed in. Dat het de volgende dagen zou gaan regenen stond vast, de vraag was alleen hoeveel en wat zou de bijbehorende temperatuur doen? 's Nachts regende het pijpenstelen, hoewel dat altijd gezellig klinkt op het tentdoek was het geen goed vooruitzicht.
Maar wat een verrassing! De volgende dagen waren zonnig, warm en heerlijk!
Hoe fijn is het na een lange winter je blote voeten in het gras te steken en madeliefjes tussen je tenen te voelen. Hoe heerlijk is het alle dikke lagen fleece en wollen ondergoed uit te kunnen trekken en je toch behaaglijk te voelen. Ook al was het nog maar mei, we hebben alle zomerse registers open getrokken. Een mooie kano tocht over de Lesse van 12 km waarbij R het aandurfde om een duik te nemen in het ijskoude water. Vooral omdat het zo grappig zwemt met een zwemvest aan. Een barbecue kon natuurlijk niet ontbreken (met excuses aan de camping voor de schroeiplek in het gras). En we hebben veel meer geklommen dan we vooraf gedacht hadden, de rotsen waren nu bijna te heet onder onze vingers.
Eigenlijk zijn we alleen het zomerse ijsje vergeten...gelukkig houden we die dan nog tegoed!

met een campertje op reis?

Niet vers van de pers maar te mooi om niet te melden: VW-camper-busje-tent.

P mailde me met als titel ‘campertje kopen?’. Ik opende met de romantische gedachte dat hij een leuk idee tegen was gekomen voor als we ooit nog eens langere tijd op pad gaan. Toch lijkt me Europa rondtrekken met zo’n campertje minder praktisch.

vw-camper-busje-tent

als het golft dan golft het goed

Buitenbok. Buiten. Golf is ook buiten. P golft nu ook. Buiten dus.

Ik kende geen buitenliefhebbers die ook golfen. Tot mijn oom naar Frankrijk emigreerde, een camping begon en jaarlijks een golftoernooi organiseerde en mij vroeg te helpen. Als vrijwilliger help ik in die week met alles: onderhouden van de camping, stokbrood verkopen in de campingwinkel, buffetten verzorgen voor de golfers, drankjes inschenken voor de golfers, behulpzaam zijn voor kampeerders en golfers. Ik werk dus op een golftoernooi maar ik weet niets van golf, hou geen club vast en snap niets van het spelletje behalve dan dat de bal in een gaatje moet. Net als knikkeren. Maar het is wel lekker buiten!

P golft nu ook. P doet mee aan het golftoernooi. Ik ben dus een echte golfvrouw geworden, of misschien beter gezegd een 'golfweduwe'.

Gelukkig zijn de rustdagen van het toernooi voor ons samen en kunnen we samen naar buiten. Wellicht een stukje klimmen? Of gewoon wandelen. Of cultuur. Of een klein terrasje met een klein wijntje op een klein dorpspleintje van een klein dorpje. Ergens buiten.

www.campinglamotteternant.eu 

kou en kleine prut

Het is half mei en nog steeds begin van het klimseizoen. Afgelopen zondag was het gelukkig lekker weer, nee ik moet het anders formuleren: het was droog. Het voorjaar zit gewoon niet mee qua weer dus wij zijn al blij als het droog is. Met 13 graden op de thermometer is er nauwelijks sprake van een lekkere lente dag. Maar ja, het was dus droog en dus reden we naar Ibbenbüren.

Het was de eerste keer aan de Osnabrückerwand nadat ik hier vakkundig mijn arm uit de kom draaide in augustus vorig jaar. Ik hoopte dan ook een beetje op afsluiting. Afsluiting van de angst die er sindsdien in mijn lijf zit als ik klim. Het cirkeltje weer rond, zoiets.

Hoewel de rots de dag ervoor opgeschoond was door de alpenclub lag er een waas van kleine prut over de wand. Zand, blaadjes, steentjes, korstmos, etc. Dit maakte dat onze klimschoenen (voor het gevoel in ieder geval) geen grip hadden. Waar je normaal in de rotsen vooral met je benen klimt werden zondag juist onze armen aangesproken.

Het leuke van klimmen is dat een route iedere keer een andere beleving kan oproepen afhankelijk van het weer, je eigen conditie, troep op de rots, noem maar op. Een makkelijke route kan ineens een stuk moeilijker zijn; ik heb zondag dan ook heel wat krachttermen uit P's mond gehoord waarvan ik niet wist dat hij ze kende.

Ondanks de kou, de afwezigheid van zon en de relatief gladde rots hebben we lekker geklommen. Ik ben de dag begonnen met voorklimmen en dat ging lekker. Het oefenen met standplaatsen bouwen gaat prima en doordat de routes enkele touwlengtes zijn worden we nog ook eens experts in abseilen.

De route van 'mijn arm' kon ik nog niet klimmen, te moeilijk en te glad. Geen idee of er dus iets afgesloten kon of kan worden. Het zit waarschijnlijk allemaal tussen de oren, mijn oren. Mijn arm wil (meestal wel), mijn geest ook alleen is het lef nog even wandelen...

een lange weg naar de rots

Als beginnende fanatieke klimmer moet je een hoop leren. Niet alleen de technieken van welke knoop wanneer en wanneer juist niet. Maar ook hoe je een rots vind.

Het lijkt allemaal zo simpel. Je hebt gelezen dat je ergens kunt klimmen of je ziet vanuit de auto een rotswand, dus 1+1=2 zou je denken. Niet dus.

Er gaat wel een en ander voorwerk aan vooraf. Natuurlijk eerst bepalen waar je bent, hoeveel tijd je hebt en waar je heen zou kunnen qua land/streek/gebied/rots/route.
Wij zouden in de Bourgogne zijn, wat tijd over hebben en dus willen klimmen. De eerste horde was genomen. Thuis hebben we op internet informatie gezocht over de verschillende gebieden in deze regio, het aantal routes, drukte, moeilijkheidsgraad, ligging etc. We hadden een idee. 
In een knus vvv'tje ter plaatse hebben we de klimgids gekocht. Onmisbaar. ’s Avonds op de camping, met behulp van de hoofdlamp, deze gids doorgespit en de topo’s leren lezen. Dit zou de volgende dag veel tijd schelen.

Nu hadden we dus het land, de locatie, de rots en de routes op de rots tot in detail in kaart gebracht. We waren dichtbij.

De volgende dag vol goede moed op pad. Na wat heen en weer rijden in een gehucht blijkt dat je toch tot vier keer toe een afslag kunt missen. De weg ging verder over een karrepad tot aan de parkeerplaats.
De klimgidsen gaan natuurlijk over de klimroutes en allerhande informatie die je tijdens het klimmen nodig hebt. De aanlooproutes zijn daardoor niet altijd gedetailleerd weergegeven. En laat dat nu juist iets zijn waar we vaak tegen aanlopen, of beter gezegd: waardoor we vaak fout lopen. Na 45 minuten, wat volgens het boekje in 8 minuten kon, waren we onder de rots. Met de warming up zat het dus wel goed. 
Het leuke van de vers aangeschafte klim gids is dat de (Engelse) auteurs een eigen manier hebben bedacht om (Franse) routes en moeilijkheidsgraden weer te geven. Duidelijk, maar voordat je ze terugvind op een rotswand… 

En ja, dan sta je uiteindelijk voor de route waarvan je thuis op internet al had gezien dat je die graag wilde klimmen. Dan kun je je klimgordel aantrekken!

 

maretak

Ik herinner me nog de keer dat mijn vader de auto aan de kant van de weg zette, de auto uitsprong en opgetogen een maretak ging fotograferen. Dat was in Frankrijk, lang geleden. Toen was maretak nog iets speciaals. Mijn vader legde uit: een parasiet die alleen in sommige bomen groeide, erg bijzonder. Ik kende het verder alleen uit de verhalen van Asterix en Obelix waarin Panoramix, voor de beroemde toverdrank, Maretak oogstte in het Maretakkenbos.

Als je nu Frankrijk binnenrijd, in ieder geval in de Morvan en Bourgogne,  is er overal maretak. Hoewel niet meer zo zeldzaam blijft het een bijzonder gezicht, die bolletjes donkergroen in de bomen.

Na wat zoeken op internet heb ik inmiddels geleerd dat het een halfparasietje is, omdat het enkel zout onttrekt aan de gast-boom. De zaadjes worden door vogels verspreid, al dan niet via de uitwerpselen. Maretak heeft een helende kracht o.a. voor afweersysteem, vruchtbaarheid en kanker. De tak doet het ook goed in de sagen en mythes en daarbij mag je ongegeneerd zoenen als je eronder staat. Volgens mijn, in Frankrijk wonende, oom is het een ziekte die de bomen aantast maar daar vind ik verder geen informatie over…

Ik geloof dat ik toch vasthoud aan het beeld van een vloekende Panoramix in een boom die tijdens het oogsten van maretak zijn gouden snoeimes breekt. Maar ja, dat is weer een heel ander verhaal.

www.stemderbomen.nl 

wel of geen geruststelling?

Het onderstaande filmpje is weinig geruststellend. Zeker voor de niet-klimmers die het toch al allemaal ‘veel te gevaarlijk’ vinden. Zij rillen al bij de foto’s waar wat lucht onder de voeten te zien is. Dat je klimmen leuk zou kunnen vinden wil er maar niet in.

De klimgebieden in België hebben dit jaar erg te lijden gehad onder de strenge winter; door de vorst is er een extra gevaar voor steenslag. Aan het begin van het klimseizoen, als je een van de eerste op een route bent, dan trap je behoorlijk wat naar beneden. Dat heb ik onlangs nog gevoeld tijdens het klimmen en gehoord op mijn helm toen P aan het klimmen was.

Onderstaand filmpje is deels wél geruststellend voor mij als klimmer. Ik vind het fijn om te weten dat de rotsen goed gecontroleerd en onderhouden worden. Natuurlijk is klimmen niet geheel risicovrij, kan de beheerder niet voor alles verantwoordelijk zijn en moet je zelf goed na blijven denken. Toch het is een prettig idee dat een groep gedreven mensen er flink controleert en opschoont:

opschonen klimwand pont-a-lesse

expert binnen zitten

Ik hou van buiten maar ik ben gelukkig niet altijd buiten. Ik hou namelijk ook van de warmte van binnen. En wat is er dan mooier om binnen over buiten te schrijven?

Nadat ik meerdere seizoenen buiten heb gewerkt voor Expert in Actie werd ik gevraagde de nieuwe website te voorzien van teksten. Teksten die mensen kunnen overhalen, verleiden, inspireren tot iets buiten doen. Natuurlijk zei ik ja!

Dus op koude winterdagen, als de wind om het huis gierde en het buiten vroor, regende of nat sneeuwde, stookte ik de kachel op, nam de kat op schoot en klapte mijn laptop open.

En zowaar kwamen er teksten voorzien van de juiste foto’s en werden alle activiteiten van zomer en winter beschreven. Van heerlijk uitwaaien op het strand naar luxe bedrijfsweekeinden in de sneeuw in Oostenrijk.

Buiten of binnen, binnenstebuiten, als je je collega’s wilt activeren klik dan even op deze link:

expertinactie.nl